Havai fişek, San Giovanni ve kutlama adabı üçlemesi

(NOT: Hiç öyle başlamamıştım ama dini inanışlar, ritüeller, gelenekler, kültürel farklılıklar, eleştiriler, sosyal mesajlar filan darken, karışık bir yazı çıktı ortaya :)

Geçen sene Torino’ya yerleştiğimiz ilk hafta, tesadüfen görmüştük San Giovanni kutlamalarını. Bu sene tecrübeli olduğumuzdan, havai fişekleri en iyi görebileceğimiz yerlerden birinde, Piazza Veneto’daydık.

Yaşadığım en büyülü anlardan biriydi…. San Giovanni’nin Torino’da Cumhuriyet Bayramı dahil yapılan en büyük kutlama olduğunu düşünürseniz, 35 dakika süren havai fişeklerin güzelliğini ve yapılan hazırlıkları tahmin edebilirsiniz.

Peki, San Giovanni kimdir, 24 Haziran’da ne kutlanıyor diyorsanız buyurun anlatayım:

Floransa, Cenova ve Torino’yu koruyan aziz San Giovanni 1.yy’da 24 Haziran tarihinde doğmuş. Bildiğim kadarıyla doğum gününde kutlama yapılan tek aziz. Diğer tüm azizler ölüm yıldönümlerinde anılıyorlar.

24 Haziran’da Torino’nun birçok yerinde konserler , Po Nehri’nde kano yarışları dahil bir çok etkinlik yapılıyor ve program havai fişek gösterisiyle son buluyor. Piemonte'de inanışa göre San Giovanni günü atılan havai fişeklerle, dünyaya bereket, toprağa verim gelmesi, insanlığın tüm hastalık ve kötülüklerden korunması dileniyor. Hatta çiftçiler havafişekler sırasında kötü ruhları tarlalarından kovmak ve bereket dilemek için kuru samanları yakıyorlarmış eskiden. Günümüzde ise Piazza Castello’da büyük bir ateş yakılıyor, üzerinde Torino’nun simgesi olan boğa figürünün bulunduğu uzun bir tahta ateşin ortasına yerleştiriliyor. Tahtanın düştüğü yöne göre iyi ya da kötü bir yıl olacağı kanısına varılıyor, tahta bu sene Porta Nuova İstasyonu tarafına düşmüş, bu Torino için iyi bir yıl olacağı anlamına geliyor.

HALKA AÇIK ORGANIZASYONLAR SORUNSALI

Ben İstanbul’da halka açık pek az organizasyona katılabildim maalesef. Nedenleri belli…

Şimdi ister istemez bünyem İstanbul’la kıyaslama yapıyor. Şartlar tamamen farklı diyeceksiniz biliyorum, çünkü Torino’nun nüfusu 900.000, İstanbul 15.000.000 ama başka bir ülkeden geldiğinizde bu kıyaslamalara engel olamıyorsunuz.

Gün içerisinde gerçekleşen ufak etkinliklerden çok fazla bahsetmeye gerek yok, çünkü her Torino’lu için San Giovanni havai fişek gösterisi demek… Güzel olan taraf şu ki; 24 Haziran günü Torino’da iseniz ve merkeze geldiyseniz, her köşeden müzik sesi duyacaksınız, artık canınız ne isterse, DJ performansından, kilise korosuna kadar.

Biz Piazza Castello’da sonuna yetişebildiğimiz bir kilise korosu konserinden sonra Piazza Veneto’ya gidip her Türk gibi yer kapmaya karar verdik ki hiç gerek yokmuş. Kalabalık yerlerden, sakin şehirlere yerleşenler bazı alışkanlıklar ve uyanıklıklardan kolay kolay vazgeçilemediğini hemen anlayacaktırlar.

Gelelim alana varış prosedürüne; Meydana bağlı tüm sokaklar polis tarafından kapatılmış, alana kontrollü girilebiliyor. Bu kontroller sadece terör amaçlı değil, geçenlerde Juventus- Barcelona maçında yaşanan izdiham sonrası, artık Torino’da hiçbir toplu kutlama alanına cam şişeyle girilmiyor, alanda cam şişede içecek satışı yapılamıyor. Hatadan ders çıkartma, özür dileme, hatayı kabullenme konusunda şu ana kadar İtalyan’ları gerçekten başarılı bulduğumu söylemeliyim.

Meydanın sağında ve solunda çıkış yapılabilecek sokaklar beyaz büyük uçan balonlarla işaretlenmiş. Meydanda sürekli anons yapılıyor, o gece sabaha kadar metro ve otobüslerin çalışacağı, hangi sokakların trafiğe kapalı olduğu, acil yardım ihtiyacında meydanın neresinde, kime başvuracağınız vs. gerekli tüm bilgiler veriliyor, etkinlik sonrası belediye'nin bu organizasyonunu değerlendiren ankete katılmaları konusunda ricada bulunuluyor...

Meydana gelen herkes şık, mutlu, heyecanlı… Bir sürü çocuk var etrfata... Kadınları taciz eden, gözleriyle yiyen magandalar, sarhoş olup saga sola saldıran, kavga çıkaran kimse yok.. O meydanda korku yok, ne terör, ne de taciz… Huzurlu olmanın ne büyük bir şans ve ayrılcalık olduğunu umarım hiçbir zaman tecrübe etmezler…

22.30da İtalya ile ilgili şiirler ve İtalyan şarkıları eşliğinde havai fişek gösterisi nehrin diğer tarafından başladı. Şarkılarla danseden ışıklar yarım saatten fazla gökyüzündeydi...

Gösteri bittiğinde, garip ama gerçek; çıkış yollarında kimse kimseyi iteklemedi, kavga etmedi, söylenmedi, sakin sakin alandan çıkıp, evimize geldik.

Sonra düşündüm, halka açık bir meydan etkinliğinde medeni şekilde eğlenebilmek nüfusla mı ilgili???

#torino #italya #havaifişek #kutlama #sangiovanni #saintjohn